Bab 4 : Wang dan Bank

	SISTEM BARTER	Satu sistem ekonomi di mana manusia menukar barang dengan barang.
	Kelemahan sistem barter	1.      Masalah kehendak serentak 2.      Masalah pengukuran nilai 3.      Masalah penyimpanan nilai 4.      Kesukaran membahagikan barang kpd unit yg kecil 5.      Bayaran tertunda sukar dilakukan
1.	WANG	Satu benda @ alat yang dikenali dan diterima umum oleh ahli masyarakat sebagai alat perantaraan pertukaran barang dan perkhidmatan dalam kegiatan urus niaga jual beli.
	Ciri – ciri wang	1.      Diterima umum 2.      Tahan lama 3.      Mudah dikenali serta mudah dibawa 4.      Penawaran yang terhad 5.      Boleh dibahagikan kepada unit kecil 6.      Kualiti yang seragam
	Fungsi wang	1.      Alat perantaraan pertukaran 2.      Alat pengukur nilai dan unit akaun 3.      Alat bayaran tertunda 4.      Alat penyimpan nilai
	1.      Alat perantaraan pertukaran	-          Digunakan untuk membeli atau menjual barang dan perkhidmatan -          Urusniaga dpt dilakukan dgn mudah dan cekap tanpa memerlukan kehendak yg serentak
	2.      Alat pengukur nilai dan unit akaun	-          Nilai barangan dpt dinyatakan dalam unit harga (RM) -          Nilai barang dpt dihitung , dicampur dan direkod dalam unit akaun
	3.      Alat bayaran tertunda	-          Wang membolehkan urus niaga secara kredit dijalankan -          Nilai wang yg stabil dan tahan lama membolehkan pembayaran secara ansuran.
	4.      Alat penyimpan nilai	-          Wang merupakan harta kekayaan yg dapat disimpan di institusi kewangan utk kegunaan masa depan -          Krn wang mempunyai nilai yg stabil dan tahan lama
	Bekalan wang	1.      Bekalan wang sempit (M1) 2.      Bekalan wang luas (M2) 3.      Bekalan wang yang sangat luas (M3)
	1.      Bekalan wang sempit (M1)	-          Terdiri daripada wang kertas, wang syiling (wang dalam edaran) dan deposit semasa -          M1 = mata wang dalam edaran + deposit semasa
	2.      Bekalan wang luas (M2)	-          Terdiri drp M1 dan wang hampir -          M2 = M1 + deposit tabungan dan tetap bank perdagangan + sijil deposit boleh niaga + sijil bank Negara Malaysia
	3.      Bekalan wang sang luas (M3)	-          Terdiri daripada M2, semua deposit swasta di syarikat kewangan, bank saudagar dan syarikat diskaun -          M3 = M2 + deposit swasta di syarikat kewangan, bank saudagar dan rumah diskaun
2	TEORI KEWANGAN KEYNES	Dikenali juga sbg teori pilihan kecairan Keynes
	Permintaan wang Keynes ( tujuan)	1.      Permintaan wang untuk urusniaga (Mdu) 2.      Permintaan wang untuk awasan (Mda) 3.      Permintaan wang untuk spekulasi (Mds)
	1.      Permintaan wang untuk urusniaga (Mdu)	-        Permintaan wang oleh masyarakat bg menampung perbelanjaan setiap hari -        Cth: membeli barang keperluan harian -        Mdu dipengaruhi kepada tingkat pendapatan (Y) Apabila Y↑ maka Mdu ↑ Sebaliknya apabila Y↓ maka Mdu ↓ -          Mdu tidak dipengaruhi oleh kadar bunga (r)
	2.      Permintaan wang untuk awasan (Mda)	-        Permintaan wang oleh masyarakat bg menampung perbelanjaan apabila berlaku risiko yg tidak dijangka dikemudian hari. -        Cth: rawatan hospital -        Mda dipengaruhi kepada tingkat pendapatan (Y) Apabila Y↑ maka Mda ↑ Sebaliknya apabila Y↓ maka Mda ↓ -        Mda tidak dipengaruhi oleh kadar bunga (r)
	3.      Permintaan wang untuk spekulasi (Mds)	-        Permintaan wang oleh masyarakat (spekulator) bg memperolehi keuntungan melalui aktiviti spekulasi seperti jual –beli saham dan bon -        Cth: membeli saham pada harga yg rendah kemudian menjual kembali pada harga yg tinggi bg menikmati keuntungan. -         Mds bergantung kepada kadar bunga (r) Apabila r↑ maka Mds ↓ Sebaliknya apabila r↓ maka Mds ↑
	Keluk Permintaan Wang (Md)	-        Diperolehi dengan menjumlahkan permintaan wang untuk urusniaga dan awasan (Mdt) dengan permintaan untuk spekulasi (Mds) pada tingkat bunga tertentu. Dimana Md = Mdt + Mds -         Keluk Md bercerun negatif kerana berhubungan songsang kadar bunga dengan kuantiti wang.
	Keluk Penawaran Wang (Ms)	-        Penawaran wang dikawal oleh bank pusat dan tidak dipengaruhi oleh kadar bunga -        Keluk Ms adalah tidak anjal sempurna, bergaris tegak selari dengan paksi bunga.
	Keseimbangan Pasaran Wang	Keseimbangan pasaran wang tercapai pd titik E apabila keluk Md = Ms pada kadar bunga  dan kuantiti wang iaitu r dan M. Pada r1, Md > Ms sebesar MM2.  Lebihan Md menyebabkan orang ramai menjual saham. Kadar bunga naik, harga saham turun maka Md  berkurang.  Proses ini akan berterusan sehingga mencapai keseimbangan pada titik E. Pada r2, Ms > Md sebesar M1M.  Lebihan Ms menyebabkan orang ramai membeli saham.  Kadar bunga turun, harga saham naik maka Md  meningkat.  Proses ini akan berterusan sehingga mencapai keseimbangan pada titik E.
	Perubahan Keseimbangan Pasaran Wang	Faktor yg mempengaruhi Md 1.      Perubahan pendapatan  (Y↑ Md↑, Y↓ Md↓) 2.      Perubahan tingkat harga (P↑ Md↓, P↓Md↑) 3.      Perubahan kadar bunga (r↑ Md↓, r↓Md↑)
		Cth: Perubahan Md (peningkatan pendapatan) Keseimbangan pasaran wang asal tercapai pd titik E apabila keluk Md = Ms pada kadar bunga  dan kuantiti wang iaitu r dan M. Peningkatan pendapatan Negara menyebabkan Md meningkat. Oleh itu keluk Md beralih ke kanan dari Md kpd Md1. Pada r, Md1 > Ms sebesar MM1.  Lebihan Md menyebabkan orang ramai menjual saham.  Kadar bunga naik, harga saham turun maka Md berkurang.  Proses ini akan berterusan sehingga mencapai keseimbangan pada titik E1. Oleh itu, Keseimbangan pasaran wang baru tercapai pd titik E1 apabila keluk Md1 = Ms pada kadar bunga  dan kuantiti wang iaitu r1 dan M. Kesan, kadar bunga naik dari r kepada r1 manakala kuantiti wang tidak berubah.
		Faktor yg mempengaruhi Ms 1.  Perubahan nisbah rizab (nisbah rizab ↑ Ms↓, nisbah rizab ↓ Ms↑) 2.  Perubahan kadar bank (kadar bank ↑ Ms↓, kadar bank ↓ Ms↑)
		Cth: Perubahan Ms (pengurangan nisbah rizab)   Keseimbangan pasaran wang asal tercapai pd titik E apabila keluk Md = Ms pada kadar bunga  dan kuantiti wang iaitu r dan M. Pengurangan nisbah rizab menyebabkan Ms meningkat. Oleh itu keluk Ms beralih ke kanan dari Ms kpd Ms1. Pada r, Ms1 > Md sebesar MM1.  Lebihan Ms menyebabkan orang ramai membeli saham.  Kadar bunga turun, harga saham naik maka Md  meningkat.  Proses ini akan berterusan sehingga mencapai keseimbangan pada titik E1. Oleh itu, Keseimbangan pasaran wang baru tercapai pd titik E1 apabila keluk Ms1 = Md pada kadar bunga  dan kuantiti wang iaitu r1 dan M1. Kesan, kadar bunga turun dari r kepada r1 manakala kuantiti wang meningkat dari M kepada M1.
	Perubahan penawaran wang ke atas aktiviti ekonomi (Pendapatan negara)	Cth: Peningkatan Ms Keseimbangan pasaran wang asal tercapai pd titik E apabila Ms = Md pada kadar bunga dan kuantiti wang iaitu r dan M Peningkatan Ms menyebabkan keluk Ms beralih ke kanan dr Ms kpd Ms1. Oleh itu, keseimbangan pasaran wang baru tercapai pd titik E1 apabila    Ms1 = Md pada kadar bunga dan kuantiti wang iaitu r1 dan M1. Kesan kadar bunga turun dr r kpd r1 manakala kuantiti wang meningkat dari M kpd M1. Kadar bunga dan pelaburan asal ialah r dan I. Apabila kadar bunga turun dr r kpd r1 myebabkan pelaburan meningkat dr I kpd I1. Keseimbangan pendapatan negara asal tercapai pd titik E apabila Y = AE bersilang dgn AE= C + I pada pendapatan negara iaitu Y Peningkatan pelaburan menyebabkan keluk AE beralih ke atas dr AE kpd AE1. Oleh itu, keseimbangan pendapatan negara baru tercapai pd titik E1 apabila Y = AE bersilang dgn  AE1 = C + I1 pada pendapatan negara iaitu Y1 Melalui proses pengganda peningkatan pelaburan menyebabkan pendapatan Negara meningkat melebihi peningkatan pelaburan iaitu dari Y kpd Y1.
3	BANK	1.      Bank Pusat 2.      Bank Perdagangan
	1.      Bank pusat	-        Ditubuhkan oleh kerajaan untuk mengurus hal-ehwal kewangan Negara dalam mencapai pertumbuhan dan pembangunan ekonomi sesebuah Negara -        Bank pusat Malaysia ialah Bank Negara Malaysia
	Fungsi bank pusat	1.      Mengeluarkan mata wang Negara 2.      Jurubank kepada kerajaan 3.      Jurubank kepada institusi kewangan 4.      Melaksanakan dasar kewangan 5.      Mengawal kadar pertukaran asing dan imbangan pembayaran
	1.      Mengeluarkan mata wang Negara	-        Berkuasa mutlak untuk mencetak mata wang Negara seperti wang kertas dan wang syiling -        Menentukan jumlah wang yg perlu diedarkan dalam ekonomi
	2.      Jurubank kepada kerajaan	-        Mengurus akaun kerajaan, sumber dana kerajaan (membiayai belanjawan defisit), mengurus hutang Negara, penasihat kewangan kpd kerajaan
	3.      Jurubank kepada institusi kewangan	-        Menyediakan akaun penjelasan, menyediakan akaun rizab berkanun, sumber pinjaman terakhir.
	4.      Melaksanakan dasar kewangan	-        Dasar kewangan menguncup semasa ekonomi menghadapi masalah inflasi (Ms↓, r↑) -        Dasar kewangan mengembang semasa ekonomi menghadapi masalah kemelesetan ekonomi (Ms↑, r↓)
	5.      Mengawal kadar pertukaran asing dan imbangan pembayaran	-        Mengawal kadar pertukaran asing ( membeli atau menjual mata wang asing) -        Memastikan mata wang asing mencukupi bg membiayai perdagangan antarabangsa
	2.      Bank perdagangan	Institusi kewangan milik swasta yang bertujuan untuk mendapatkan keuntungan. cth Maybank
	Ciri-ciri bank perdagangan	1.      Menerima deposit 2.      Memberi pinjaman 3.      Membuat dan menerima pembayaran 4.      Membuat pelaburan 5.      Menyediakan perkhidmatan lain
	1.      Menerima deposit	-        Menerima deposit semasa, deposit simpanan dan deposit tetap dr orang ramai
	2.      Memberi pinjaman	-        Akaun semasa, kemudahan overdraf bank, mendiskaunkan bil pertukaran
	3.      Membuat dan menerima pembayaran	-        Bertindak sebagai agen pembayar kpd pelanggannya seperti standing order, bayar bil-bil utiliti, premium insurans
	4.      Membuat pelaburan	-
	5.      Menyediakan perkhidmatan lain	-        Draf bank, cek pengembara, pentadbir harta dan pemegang amanah, menukar mata wang asing.
3	PROSES PENCIPTAAN KREDIT	Proses pengganda wang oleh bank perdagangan melalui pemberian pinjaman kepada orang ramai
	Andaian penciptaan kredit	1.      Nisbah rizab ditetapkan oleh bank pusat 2.      Semua lebihan rizab dipinjamankan oleh bank perdagangan 3.      Deposit yg diterima adalah deposit semasa 4.      Semua pembayaran dibuat melalui cek 5.      Tiada bocoran wang tunai 6.      Bank perdagangan tidak mempunyai lebihan rizab tunai
	Proses penciptaan kredit	1. Pengganda  =         1                             nisbah rizab 2. Jumlah deposit = deposit semasa awal x pengganda 3. Jumlah rizab = rizab awal x pengganda 4. Jumlah lebihan rizab/ jum.pinjaman = lebihan rizab awal x pengganda 5. Tambahan bekalan wang = Jum. deposit semasa - deposit semasa (tunai)
	Halangan proses penciptaan kredit	1.      Kebocoran wang tunai 2.      Keinginan untuk menjamin keteguhan bank 3.      Masalah cagaran 4.      Keadaan ekonomi yang tidak mengalakkan pinjaman 5.      Kenaikan nisbah rizab oleh bank pusat